Senioren Venray

“Dit werk geeft mij meer voldoening dan veel dingen die ik in mijn leven gedaan heb!” Aan het woord is Victor Weijs, voorzitter van de organisatie ‘DOEN! Activiteitencentrum Venray. Hij praat vol vuur over het succes van deze vereniging. “Elke week komen hier 400 deelnemers in 40 groepen verdeeld over 25 verschillende activiteiten hun hobby uitleven. Dat is toch geweldig! En we streven naar meer.”

Aan het gesprek neemt ook Maria aan den Boom deel. “Ik ben meer van de samenhang. Victor is zeer ambitieus, maar soms moet hij wel een beetje worden afgeremd”, zegt ze met een knipoog. Maria is bestuurslid en heeft in het dagelijks werk een belangrijke spilfunctie. “Ik word zo blij van al die mensen die hier met plezier actief zijn. Vergeet niet, dat het bestaan van DOEN! voor veel van de deelnemers heel belangrijk is. Het geeft wat structuur aan hun leven. Het doet ook veel voor eenzame mensen.”

DOEN! Activiteitencentrum Venray is een vereniging die werkt vanuit de gildegedachte. Het gaat niet meer om oude ambachten, maar wel om mensen die hun kennis en vaardigheden willen overbrengen aan anderen. Het is een vereniging en de leden zijn maar liefst 70 aanbieders van allerhande activiteiten. Op dit moment zijn er ongeveer 25 verschillende activiteiten, maar er komt steeds weer iets nieuws, zoals genealogie en binnenkort vliegers maken, Pools en handmassage.

Het gesprek vindt plaats in een van de ruimtes van Jerusalem. Alle activiteiten vinden plaats in dit mooie historische gebouw.  En het bestuur heeft veel ambities. Het begon ooit als opvolger van Seniorservice, een organisatie  die was opgezet om gepensioneerde mannen achter de geraniums vandaan te halen.

Maar het is allang niet meer het exclusieve domein van de oudere medemens. Er wordt ook gestreefd naar continuïteit van de organisatie en dat vraagt om aanwas van jongere deelnemers.

Maria: “We hebben zelfs een houtgroep voor kinderen van 10 tot 12 jaar. Die maken hier leuke dingen. En we zijn ook bezig om schilderen voor jongeren op te zetten.”

Victor Weijs: “Het is een hele actieve vereniging met mensen die zich heel enthousiast inzetten om van deze onderneming een succes te maken. Het is bijvoorbeeld geen enkel probleem om nieuwe bestuursleden te vinden. En na een expositie heeft zich weer een groep nieuwe leden gemeld om activiteiten aan te bieden. Het is geweldig! Wat veel moeilijker is voor ons, is om ervoor te zorgen dat de mensen in Venray ons weten te vinden. Daar werken we aan!”

Maria aan den Boom vult de woorden van voorzitter aan. “Wij zijn heel enthousiast en ook heel trots op DOEN!. Het is een levendige organisatie waarin heel veel mooie dingen gebeuren. Onlangs nog zocht de groep van keramiek contact met de groep metaalbewerkers voor een gezamenlijk project. Dat vind ik heel mooi. Ik denk dat wij met DOEN! een mooie bijdrage leven aan de sociale samenhang en aan structuur in het leven voor mensen die dat nodig hebben.”

Voor meer informatie kijk op de website van DOEN! Activiteitencentrum Venray:
http://www.doenvenray.nl
e-mail: info@doenvenray.nl
tel. 06 5333 0737

Maria aan den Boom en Victor Weijs
in gesprek met een vrijwilliger in het houtlokaal van ‘DOEN! Activiteitencentrum Venray.

Foto en tekst: Jan-Hein de Wit

Naast de Centrale van Seniorenverenigingen wijzigen ook KBO-afdelingen in Venray hun naam. Naast het woord ‘ouderen’ speelt daarbij ook de ‘K van katholiek’ een rol.

Drie afdelingen van KBO hebben inmiddels een andere naam gekozen: Oostrum, Merselo, Oirlo. ‘KVO’ Smakt-Holthees koos jaren geleden al voor een andere naam (Katholieke Ouderen Vereniging), omdat KBO Brabant zich destijds afscheidde van de landelijke KBO.
Oostrum gaat het verste, de vereniging had drie redenen voor de haast unaniem aangenomen verandering. “KBO klinkt oubollig. De meeste mensen voelen zich niet oud. De term senioren past veel beter”, liet bestuurslid Gerry Daniels van Oostrum optekenen in Peel en Maas. De K van katholiek is uit de tijd, zegt ook KBO Oirlo, nu Seniorenvereniging Oirlo geheten. KBO Oostrum gaat nu door het leven als Vereniging Oostrumse Senioren (VOS). De club verlaat op 1 januari ook KBO Limburg en wordt lid van de Federatie Algemene Seniorenvereniging (FASv), waar ook AVOS (Algemene Venrayse Onafhankelijke Seniorenvereniging) bij is aangesloten.
Ook de senioren van Oirlo, die de naam Seniorenvereniging Oirlo heeft aangenomen, stapt over naar FASv. Voor Oirlo speelt een ander pijnpunt: “Wij doen dit ook vanwege de te hoge contributie bij KBO Limburg. Dit geld kunnen we beter aan de leden besteden”, legt secretaris
Ans Bastiaans uit.

Het bestuur van Seniorenvereniging Oirlo presenteert het nieuwe logo.

Voor KBO Merselo was de K van katholiek maar een bijzaak. De voornaamste reden tot wijziging van de naam in 50-PLUS Merselo zat hem minder in de K, maar vooral in de titel ouderen. Om die reden is unaniem besloten tot het afschaffen van de naam KBO. Dat is in Ysselsteyn, waar nog geen besluit gevallen is, net andersom. “De K past niet meer in deze tijd. De O van ouderen weegt minder zwaar”, zegt secretaris Ine van Vegchel.

In Leunen, Castenray en Veulen wordt niet getornd aan de naam KBO. “De K van katholiek en de O van ouderen staan ons nog niet in de weg”, antwoordt secretaris Gerrit Reintjes van KBO Veulen “Ga je het nu veranderen in senioren, hoelang duurt het dan voor men naam senioren dan weer wil veranderen?”, haakt Annet Litjens van Leunen in. Dat het woord senioren ook aan slijtage onderhevig kan zijn, beseffen ze in Oostrum best. “We hebben nu deze keuze gemaakt. Alles verandert, dus mogelijk is het over een tijdje weer verouderd’, zegt secretaris Joop Jansen van VOS.

Foto: Antoon Jeuken / Peel en Maas.

Weet u het nog? De jaarlijkse kermis op het Sint Annaterrein, druk bezocht door menige Venraynaar, die met eigen ogen kon zien hoe patiënten en zusters plezier maakten in de mallemolen of met andere attracties? Hoe open in die kermisweek de instelling was, waar je anders nauwelijks toegang toe had?

Weet u het nog, hoe de omheining van het Sint Servatius-instituut werd weggehaald en hoe het terrein van een gesloten inrichting een open inrichting werd? Hoe de patiënten vaker in het straatbeeld van Venray te zien waren en hoe normaal dat voor iedereen was?

Weet u het nog, dat in menig Venrays huisgezin een patiënt van Sint Anna of Sint Servatius een onderdeel van het gezin werd, wat heel normaal was?

Weet u het nog, dat de opleiding tot verpleegkundige intern geschiedde? Hiervoor veel belangstelling bestond en beide inrichting samen de grootste werkgever van Venray werden?

Weet u het nog, dat Venray een kwalijke naam had in de gehele provincie omdat het de naam kreeg van Enkeltje Venray?

Weet u het nog, dat Venray nog geen schouwburg had en dat de zaal van De Kerkdijk van Sint Servatius werd gebruikt voor allerlei culturele zaken, toegankelijk voor mensen van buiten de inrichting?

Weet u het nog, dat vanaf de jaren ‘60 het intreden in een kloosterorde nauwelijks nog geschiedde en dat de Broeders en de Zusters der Liefde langzamerhand verdwenen uit beide inrichtingen?

Weet u het nog, dat door allerlei ontwikkelingen in de psychiatrische zorg het aantal patiënten in beide inrichtingen drastisch omlaagging en dat mede daardoor Sint Anna en Sint Servatius samengingen onder de naam Psychiatrisch Centrum Venray, wat inmiddels is veranderd in Vincent van Gogh Instituut?

Weet u het nog, hoe uw kinderen zwemles kregen in het zwembad van Sint Servatius? Een andere mogelijkheid was er niet, tot De Sprank werd geopend.

Wilt u zien hoe het kelderleven op Sint Servatius was in de verschrikkelijke weken van september/oktober 1944? Hoe hier een veilige vluchtplaats voor patiënten en verplegers en voor menige inwoner van Venray en omgeving werd geboden?

Al deze gebeurtenissen uit het verleden, maar ook hoe het thans gaat op het Servaashof en hoe het in de nabije toekomst zal gaan in de psychiatrische zorg, krijgt u uitgelegd in de koorgangen rond de voormalige kapel van voormalig Sint Servatius door deskundige gidsen in de vorm van boeiende verhalen.

Wilt u met eigen ogen zien hoe het ging en nu nog gaat bij de inrichting door een bezoek aan het Museum Psychiatrie te brengen?

Gids George van Daal leidt een aantal nieuwsgierige dames rond.
U kunt voor een rondleiding reserveren via een aanvraagformulier op de website www.museumpsychiatrie.nl als u met een groep bent of als individu. U kunt ook aansluiten zonder reservering bij een rondleiding op woensdagmiddagen om 14.00 uur.

Er is wel een beperking voor zowel de grootte van groepen als voor de open rondleiding op de woensdagmiddag tot een maximum van 10 personen. De ruimte in de voormalige koorgangen is beperkt, maar met een groep van maximaal 10 personen is het verhaal van de gids goed te volgen.

Voor de kosten hoeft u het niet te laten. De entree bedraagt €5,- en dat is inclusief een kopje koffie of thee.

Foto: Han Siebers.

Als jongen van 11 of 12 jaar dwaalde ik vaak door de binnenstad. Deze keer had ik een doel. In de stad hangt de sfeer van Sinterklaas en Kerst met veel aanlokkelijks in de winkels. Bij Vroom & Dreesmann ga ik naar speelgoed kijken. Ik kom er vaak, maar sinds kort droom ik van een stoommachine. Bij V&D staat er een. Een schitterend apparaat.

Ik sta te dromen voor de etalage en zie mezelf ermee spelen. Ik ben de machinist en de uitvinder van bewegende machines en poppetjes. De stoommachine lijkt me wel heel erg duur. Ik weet niet of ik die wel mag vragen. Mijn vader heeft een goede baan, maar ook heel veel kinderen en we zijn altijd heel erg zuinig.

Op mijn lijstje voor Sinterklaas schrijf ik de stoommachine. Ik schrijf erbij dat ik haar heel graag wil hebben, maar dat ze wel erg duur is. Ik probeer daarna van de gezichten van mijn vader en moeder af te lezen of ik een onredelijk kind ben. Ze zeggen er niets over. Ondertussen frequenteer ik Vroom & Dreesmann. De stoommachine staat er nog steeds. Als ze de enige is, dan is het een slecht teken… Aan de andere kant fantaseer ik erop los bij elk weerzien met dit onbereikbare speelgoed. Als 6 december dichterbij komt, loopt de spanning op. Ik denk dat ze bij V&D toch maar één zo’n stoommachine hebben en ze staat er nog steeds…

In de vroege ochtend van 6 december staat er een stoommachine op mijn deel van de met speelgoed overladen tafel. Mijn droom is uitgekomen en ik kan niet wachten om aan het werk te gaan. Later op dag draait het grote wiel van de stoommachine en geeft de stoomfluit een schril geluid.

Het is een rotding! Er deugt helemaal niets van. De watertank lekt en het wiel loopt steeds vast. De apparaatjes die erbij horen en die ik zou willen laten bewegen, bewegen helemaal niet. Ze zijn van lelijk dun blik. Ze vallen om en de elastiekjes waarmee ze aan het grote wiel vastzitten lopen vast of springen los. Binnen een dag ben ik totaal van slag. Ik kan met mijn teleurstelling nergens heen, niet naar V&D en zeker niet naar mijn vader of moeder. Wat zullen ze niet betaald hebben!? Vol schuldgevoel ruim ik aan het eind van de dag mijn speelgoed op en neem het mee naar mijn slaapkamer. Niemand mag weten dat ik dat stomme ding nooit meer wil zien.

Een rotding was het, die stoommachine!

Ik vind dat ik moet boeten voor deze mislukking. In de jaren erna staat mijn stoommachine daarom op een houten plank boven mijn bed. Ik heb er nooit meer iets mee gedaan. Ze staat daar maar een beetje irritant te wezen. Het stomme ding geeft me een rotgevoel, maar het móet er blijven staan. Ik móet me blijven herinneren dat mijn ouders veel geld voor mij hebben betaald en er geen uitvinder voor hebben teruggekregen. Het is mijn boetedoening. Dus voor straf kijk ik elke dag naar het symbool van mijn ondankbaarheid en hebzucht.

Ik denk dat ik vijftien jaar was, of misschien wel zestien, toen ik de moed had om het apparaat in een doos te stoppen en achter in de kast te zetten. Ik mocht van mezelf het onding vergeten. Ik had genoeg geboet.

Door Jan-Hein de Wit

Foto: Jan-Hein de Wit